تجربه زیسته ذینفعان ورزش آموزشی در ترویج مسئولیت‌پذیری زیست‌محیطی: نقش آموزش در شکل‌گیری رفتارهای مسئولانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت ورزشی، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.

2 دانشیار مدیریت ورزشی، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

3 استادیار مدیریت ورزشی، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

4 استادیار رفتار حرکتی، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

10.22054/qrsm.2025.85694.196

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی تجربه زیسته ذینفعان ورزش آموزشی در شکل‌دهی رفتارهای زیست‌محیطی و پر کردن این شکاف دانشی انجام شده است. روش تحقیق کیفی با رویکرد پدیدارشناسی تفسیری به‌کار گرفته شد و داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با ۲۵ نفر از ذینفعان ورزش آموزشی، شامل معلمان، مربیان، دانش‌آموزان، والدین و متولیان ورزش، گردآوری شد. تحلیل داده‌ها نشان داد که ورزش آموزشی از طریق افزایش آگاهی زیست‌محیطی، تغییر نگرش‌ها و شکل‌دهی رفتارهای پایدار می‌تواند نقشی کلیدی در ترویج مسئولیت‌پذیری زیست‌محیطی ایفا کند. همچنین برای اعتبارسنجی یافته‌ها، از روش‌هایی مانند مثلث‌سازی داده‌ها، بررسی همتایان و بازبینی مشارکت‌کنندگان استفاده شد. یافته‌های پژوهش در چهار محور اصلی آگاهی از نقش زیست‌محیطی ورزش آموزشی، تأثیر ورزش آموزشی بر رفتار زیست‌محیطی و راهکارهای بهبود ورزش آموزشی زیست‌محیط طبقه‌بندی شدند. نتایج پژوهش نشان داد که ورزش آموزشی یا تربیتی پتانسیل بالایی برای آموزش مهارت‌های زیست‌محیطی و تغییر رفتارهای پایدار دارد، اما تحقق این هدف مستلزم حمایت‌های سیاست‌گذاری، اصلاح ساختارهای اجرایی و آموزش گسترده‌تر معلمان و مربیان است. این پژوهش با ارائه شواهد تجربی، بر اهمیت ادغام آموزش زیست‌محیطی در برنامه‌های ورزشی تأکید دارد و پیشنهاداتی عملی برای توسعه این حوزه ارائه می‌کند. یافته‌ها می‌توانند مبنای برنامه‌ریزی‌های آموزشی در مدارس و دانشگاه‌ها قرار گیرند و به سیاست‌گذاران، مربیان و مدیران آموزشی در طراحی برنامه‌های کارآمدتر کمک کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Lived Experiences of Educational Sports Stakeholders in Promoting Environmental Responsibility: The Role of Education in Shaping Responsible Behaviors

نویسندگان [English]

  • MAJID RAZANI 1
  • mina mostahfezian 2
  • MAJID KHORVASH 3
  • HAMID ZAHEDI 4
1 PhD Student in Sports Management, Department of Physical Education and Sports Sciences, Na.C., Islamic Azad University, Najafabad, Iran
2 Associate Professor of Sports Management, Department of Physical Education and Sports Sciences, Na.C., Islamic Azad University, Najafabad, Iran
3 Assistant Professor of Sports Management, Department of Physical Education and Sports Sciences, Na.C., Islamic Azad University, Najafabad, Iran
4 Assistant Professor of Motor Behavior, Department of Physical Education and Sports Sciences, Na.C., Islamic Azad University, Najafabad, Iran
چکیده [English]

This study aims to investigate the lived experiences of educational sports stakeholders in shaping environmentally responsible behaviors and addressing this research gap. A qualitative research approach with an interpretative phenomenological analysis (IPA) method was employed. Data were collected through semi-structured interviews with 25 stakeholders in educational sports, including teachers, coaches and students, parents, and sports administrators. The findings indicated that educational sports play a crucial role in fostering environmental responsibility by raising environmental awareness, changing attitudes, and shaping sustainable behaviors. To ensure the credibility of the findings, methods such as data triangulation, peer debriefing, and participant feedback were utilized. The research findings were categorized into four main axes: awareness of the environmental role of educational sports, the impact of educational sports on environmental behavior, and strategies for improving environmental educational sports. The research results showed that educational or training sports have great potential for teaching environmental skills and changing sustainable behaviors, but achieving this goal requires policy support, reforming executive structures, and broader training of teachers and trainers. By providing empirical evidence, this research emphasizes the importance of integrating environmental education into sports programs and offers practical suggestions for developing this area. The findings can form the basis of educational planning in schools and universities and help policymakers, trainers, and educational administrators design more efficient programs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Educational sports
  • environmental responsibility
  • behavior change
  • sustainable education
  • lived experience