نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد تربیت بدنی

2 استاد دانشگاه پیام نور تهران

3 استاد دانشکده تربیت بدنی دانشگاه تهران

چکیده

این پژوهش، با هدف مقایسه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان شرکت‏کننده در فعالیت‏های ورزشی منظم گروهی و انفرادی مدارس متوسطه دخترانه استان گلستان، با روش علّی- مقایسه‏ای انجام شده است. آزمودنی‏های پژوهش 252 نفر بودند که به سه گروه تقسیم شدند: 84 نفر ورزشکار رشته‏های انفرادی، 84 نفر ورزشکار رشته‏های گروهی و 84 نفر غیر ورزشکار. ابزار اندازه گیری، پرسشنامۀ ویژگی‏های جمعیت شناختی و معدل مستمر و پایانی ترم اول بود. برای تجزیه و تحلیل داده‏ها، آزمون t مستقل و تحلیل واریانس مورد استفاده قرار گرفت. نتایج پژوهش، بیانگر تفاوت معنادار بین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ورزشکار گروهی و انفرادی با دانش آموزان غیر ورزشکار بود (001/0  =α) که ورزشکاران اعم از گروهی و انفرادی، پیشرفت تحصیلی بالاتری نسبت به غیر ورزشکاران داشتند. همچنین تفاوت معنادار، بین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ورزشکار گروهی با انفرادی بود (021/0 = α) که ورزشکاران گروهی پیشرفت تحصیلی بالاتری نسبت به ورزشکاران انفرادی داشتند. نتایج این پژوهش از یک سو در توسعه آگاهی مدیران و ایجاد زمینۀ برنامه‏ریزی در جهت مشارکت بیشتر در فعالیت‏های ورزشی و از سوی دیگر بهبود عملکرد تحصیلی دانش‏آموزان مؤثر خواهد بود .

کلیدواژه‌ها

منابع فارسی
ابوالقاسمی، عباس؛ نریمانی، محمد؛ برهمند، اوشا؛ محمد امینی، زرار. (1385). مقایسه سرسختی رواشناختی، سبک‏های تفکر، مهارت‏های اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ورزشکار (گروهی-انفرادی) و غیر ورزشکار، فصلنامه علمی-پژوهشی پژوهش در علوم ورزشی، شماره یازدهم، صص77-59.
ابوالقاسمی، عباس؛ جوانمیری، لیلا .(1391). نقش مطلوبیت اجتماعی، سلامت روانی و خودکار آمدی در پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر، مجله روان شناسی مدرسه، دوره 1، شماره 20/2-6.
آقازاده، محرم؛ سلمان، زهرا؛ سنه، افسانه. (1387). تأثیر فعالیت‌های بدنی و بازی بر رشد توانایی‌های ذهنی پسران پیش دبستانی، نشریه نوآوری‌های آموزشی، شماره 18، صص 202-171.
امیرتاش، علی‌محمد؛ سبحانی‌نژاد، مهدی؛ عابدی، احمد. (1385). مقایسه رشد اجتماعی دانش‌آموزان پسر ورزشکار و غیرورزشکار دوره راهنمایی تحصیلی، فصلنامه المپیک، سال چهاردهم، شماره 2، صص 79-53.
امین زاده، انوشه؛ سرمد، زهره.(1383). رابطه پیشرفت تحصیلی با فعالیت‏های بعد از مدرسه، مجله روان شناسی، سال هشتم، شماره 3، 312-294.
باقری، مرتضی؛ گودرزی، ابوالفضل.(1382). بررسی بین رابطه بین پیشرفت تحصیلی و فعالیت‏های بدنی دانش آموزان عضو کانون‏های ورزشی با دانش‏آموزان غیرورزشکار مدارس راهنمایی و دبیرستان شهرستان دیواندره، طرح کمیته پژوهشی اداره آموزش و پرورش شهرستان دیواندره.
بهرامی، فاطمه؛ مختاری، احمد.(1384). بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت تحصیلی دانش آموزان دوره راهنمایی دارای مشکلات حاد خانوادگی در شهر اصفهان، نشریه تازه‏ها و پژوهش‏های مشاوره‏، جلد 4، شماره 14، صص 54-41.
جدیدیان، سمیه؛ فراهانی، ابوالفضل؛ کشاورز، لقمان. (1390). تأثیر ورزش صبحگاهی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر راهنمایی شهرستان سبزوار، پژوهش‏های مدیریت ورزشی علوم حرکتی، سال اول، شماره 1. 9 .
حدادی کوهسار، علی‌اکبر؛ روشن چلسی، رسول؛ اصغرنژاد فرید، علی‌اصغر. (1386). بررسی مقایسه‌ای رابطه هوش هیجانی با سلامت روانی و پیشرفت تحصیلی در دانشجویان شاهد و غیرشاهد دانشگاه تهران، فصلنامه روانشناسی و علوم تربیتی،شماره 1،  صص 97-73.
حسن‏پور، معصومه؛ میرنادری، عتی اکبر. (1386). بررسی تأثیر هشت هفته حرکات ایروبیک بر میزان افسردگی و پیشرفت تحصیلات دانش آموزان دختر سال اول دوره متوسطه ناحیه 2 خرم آباد، نشریه حرکت، شماره 31، 114-101.
دلاور، علی. (1382). مبانی نظری و علمی در علوم انسانی و اجتماعی، تهران: رشد.
زارع پور، فاطمه؛ کمالی، محمود؛ علاقبند، مریم؛ قیصری، مهری؛ سرلک، شهناز. (1391). بررسی میزان افسردگی و رابطه آن با ورزش در زنان بالای 20 سال، مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، دوره 20، شماره 1، صص : 72-64 .
سلامی محمد آبادی، فاطمه؛ تمنایی فر، محمد رضا؛ صدیقی ارفعی، فریبرز. (1389). رابطه هوش هیجانی، خودپنداره و عزت نفس با پیشرفت تحصیلی، فصلنامه پژوهش و برنامه‏ریزی در آموزش عالی، شماره 56، صص 1113-99 .
شریفی، نسترن. (1386). بررسی مشکلات شخصی، تحصیلی و اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن و رابطه آن با جنس مخالف، پیشرفت تحصیلی و . . . ، تازه‏ها و پژوهش‏های مشاوره جلد پنجم، شماره 18، صص 95-77.
شعبانی بهار، غلامرضا؛ عرفانی، نصرا... ؛ بختیار، زهرا. (1386). نظرسنجی و نیازسنجی از دانش آموزان در خصوص درس تربیت بدنی در مدارس متوسطه شهرستان ملایر در سال تحصیلی 84-83، نشریه حرکت، شماره 23، صص: 164-153.
علوی، سید هادی؛ علوی، سید حسین؛ مسلمی، سید سیف الله؛ تیموریان، روح الله؛ نیک نژاد، محمدرضا. (1386). بررسی تأثیر فعالیت‏بدنی بر مقدار مصرف دارو در آموزگاران مضطرب، نشریه پژوهش در علوم ورزشی، شماره شانزدهم، صص 91-80.
غلام علی لواسانی، مسعود؛ درّانی، کمال. (1383). رابطه ویژگی‏های فردی و خانوادگی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، نشریه روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، سال سی و چهارم ، شماره 2، صص21-1.
فراهانی، ابوالفضل. شعبانی مقدم، کیوان. (1388). قواعد پژوهشگری در تربیت بدنی با تأکید بر نگارش پایان نامه و مقاله، تهران: انتشارات اندیشه‏های حقوقی.
کرمی، ابوالفضل. (1384). بررسی و شناسایی عوامل مؤثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبیرستان، پژوهش های تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد، شماره 4، صص 29-23.
گروسی فرشی، میر تقی؛ عشایری، حسن؛ باباپور، جلیل؛ مقیمی، علی؛ غنایی چمن آباد، علی. (1387). بررسی تأثیر آموزش حرکات ریتمیک ورزشی بر کارکرد حافظه عددی دانش آموزان مبتلا به اختلالات ویژه یادگیری، مطالعات تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد، شماره 2، صص165-149.
گودرزی، محمود؛ حمایت‌طلب، رسول. (1386). مقایسه عوامل مربوط به شادکامی بین ورزشکاران رشته‌های انفرادی و تیمی دانشگاه تهران، نشریه پژوهش در علوم ورزشی، شماره پانزدهم، صص 66-57.
محمدی، شراره.(1385). تبیین جایگاه تربیتی بازی و سرگرمی‏ها، فصلنامه آموزشی، تحلیلی،اطلاع رسانی.
مظفری، سید احمد؛ موسوی، سید جعفر. (1386). مقایسه فشار روانی کارکنان ورزشکار و غیر ورزشکار واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 3 کشور، نشریه علوم حرکتی و ورزش، سال پنجم، جلد اول، شماره 70 – 89 .
مولوی، رستمی؛ فدایی، نائینی؛ محمدنیا، رسول زاده.(1386). عوامل مؤثر در کمبود انگیزش میان دانشجویان پزشکی دانشگاه پزشکی اردبیل، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 25(1): 25- 8 .
منصوری نیک، اعظم؛ صدیقی ارفعی، فریبرز؛ تمنایی فر، محمدرضا. (1390). ارتباط میان تصویر بدن، میزان سازگاری و پیشرفت تحصیلی دانش‏آموزان دبیرستانی، فصلنامه نوآوری‏های آموزشی، شماره 38، سال نهم .
مهرداد، حسین. (1390). تأثیر بازی درمانی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان عقب مانده ذهنی دوره ابتدایی شهر خرم آباد در سال تحصیلی 89-1388، فصلنامه روان شناسی افراد استثنایی، شماره 20، سال اول .
نوربخش، پریوش؛ حسن پور، قباد.(1383). بررسی مقایسه‏ای عزت نفس و خودپنداره پسران ورزشکار و غیر ورزشکار دوره متوسطه نواحی آموزش و پرورش شهر اهواز و رابطه آنها با پیشرفت تحصیلی، نشریه  حرکت، شماره 21، 32- 19.
هرمزی، محمود. (1386). نقش پیش‏دانسته‏ها و ویژگی‏های فردی در پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه پیام نور، فصلنامه روان شناسی و علوم تربیتی (دانشگاه علامه)، صص 26-1.
همتی نژاد، مهرعلی؛ افشار نژاد، طاهر؛ میرزا زاده، زهرا سادات .(1386). بررسی و مقایسه نظرهای معلمان و مسئولان تربیت بدنی پیرامون اثربخشی مسابقات علمی-تخصصی، نشریه حرکت، شماره 34، صص:173-157.
 
 
منابع لاتین
Abouserie Reda. (2009). Self-esteem and achievement motivation as determinants of students' approaches to studying. Available:
 http://www.eric.ed.gov/ERICWebPortal/custom/portlets/recordDetails/detailmini
Alfgeirlogi Kristi Jenssen, Inga dora Sigfusdottir, John p Allegrante, (2010). Health Daetary  Habits, physical activity, Body Mass Indexand self- esteem, health Educatinal and behavior Jornal.
Chomitz,slining,(2009). Is there a relation ship Between physical fitness and Academic achivment. Positive results from public school children in the northeastern united states, Jornal of School Health.
Aris b(2004) A comparison of athletes and non-athletes at highly selective collges academic performance and personal development research in higher education,Vo1-45.
Castelli, D.M., Hillman, C.H., Buck, S.M., and Erwin, H. (2007) Physical fitness and    academic achievement in 3rd and 5th grade students. Journal of Sport and Exercise Psychology, 29, 239-252.
Coe, D.P., Ivarnik, J.M., Womack, C., J., Reeves, M.J., & Malina, R.M. (2006) Effects of physical education and physical activity levels on academic achievement in children. Medicine & Science in Sports and Exercise, 38, 1515-1519.                                                                                                                                                                                                                                   
Fox, K.,Cooper,A., McKenna, J.(2004). The school and promotion of childrwns health enhancing physical activity:Perspective from the United Kingdom. 23, 336-355. 
Gilin sky ,B.S, Nicole. J. (2010). Physical Activity and self-Regulatory capailites: Examining relation ship with Academic self- Efficacy And Academic outcomes, A Dissertation In Educational psychology, Texas Teach university.
Goldfield,G.S,& woodside , D.B. (2009). Bodyimag disordered eating and anablical steroids in male bodybuididers. Physician and Sports Medicine, 37 , 111- 114.
Grisson , James. (2005) Physical fitness and academic achievement. Journal of Exercise Physiology online. v8, n1.
Harrison PA, Narayan G.(2003). Differences in behavior, psychological factors and environmental factors associated with participation in school sports and other activities in adolescence. The Journal of School Health. 73(3):113-120.
Kantoma, M. et al (2010). Physical activity, emotional and behavioral problems, maternal educatin and self- reported educational performans of adolescents; Health Education Journal.
Lidner KJ. (2002). The physical activity participation -academic performance revisited: Perceived and actual performance and the effect of banding (academic tracking).
Lounsbury, J. W., Steel, R. P., Loveland, J. M., & Gibson, L. W. (2004). An investigation of personality traits in relation to adolescent school absenteeism. Journal of Youth and Adolescence, 33, 457–466.
Lodewyk , K.R. , Gammage , K. L., & Sullivan , P.J.(2009) . Relations among body size discre pancy , gender and indices of motivation and achivment in highschool. Jornal of Teaching in physical Educationnal , 28(4), 362-377.    
Petrid.k.V.frederickson,N.& furnham A.(2004)."The role of rtait emotional intelligce in academic per-Formance and devit behavior at school".JouTal of personality and individual Differences.Vol.36(2)
Sibley B.A., Etnier J.L. (2003). the relationship between physical activity and cognition in children: A meta-analysis. Pediatric Exercise Science. 2003 ;( 15):243-256.
Sigfusdottir ID, Kristjansson AL, Allegrante JP. (2006). Health behavior and academic achievement in Icelandic school children. Health Educ. Res. 9, :l044.
Son S-H, Meisels SJ.(2006). The relationship of young children's motor skills to later reading and math achievement. Merrill Palmer Quarterly.52 (4): 755–778.
Themane MJ, Koppes LLJ, Kemper HCG, Monyeki KD, Twisk JWR. (2006). the relationship between physical activity, fitness and educational achievement of rural South African children. Journal of Physical Education and Recreation.12 (1): 48–54
Tomprofski,P.D.(2003).Effects of acuts bots of exercise in psychological cognition. Acta,112(3),297-324.
Trudeau. Francois, Shepard. RoyJ.(2010). Relationship of physical activity to brain health and the academic, performance of school children, life style Medicin Journal.
Yli-Piipari. S, Watt. A, Jaakkola. T, Liukkonen. J., Nurmi. J-E (2009). Relationships       between physical education students’ motivational profiles, enjoyment, state anxiety, and self-  reported physical activity. Journal of Sports Science and Medicine. 8, 327-336.